25 października, 2021
Kredyt denominowany a indeksowany
Kredyt denominowany do CHF a kredyt indeksowany
Na gruncie tzw. spraw frankowych spotykamy się z dwoma rodzajami kredytów, które zaliczyć należy do kredytów walutowych. Są to kredyty denominowane i indeksowane. Chcąc zdefiniować istotę każdego z kredytów oraz dzielące je różnice, należy odnieść się do wypracowanego w tym zakresie dorobku orzecznictwa i doktryny, gdyż brak jest ustawowej definicji przywołanych pojęć.
Kredyt denominowany do CHF
W przypadku kredytu denominowanego saldo kredytu wyrażone zostaje w CHF, zaś wypłata tej kwoty następuje w PLN. Do przeliczenia wykorzystany zostaje kurs kupna CHF z dnia uruchomienia kredytu. Podkreślenia zarazem wymaga, że spłata rat kapitałowo-odsetkowych również następuje w złotych. Kredytobiorca zawierając taką umowę, nie może mieć pewności, jaka w rzeczywistości kwota kredytu zostanie mu wypłacona. Uwzględnienia wymaga, że tzw. wahania kursów między dniem zawarcia umowy a dniem wypłacenia środków mogą doprowadzić do sytuacji, w której na konto kredytobiorcy wpłynie wyższa lub niższa wartość środków od wartości, o jaką pierwotnie wnioskował.
Definicję kredytu denominowanego w celny sposób zakreśla Sąd Okręgowy w Olsztynie w orzeczeniu z dnia 17 kwietnia 2018 r. w sprawie o sygn. akt. I C 551/17 –
„Można zatem oprzeć się na twierdzeniu, że jest to kredyt, którego wartość wyrażona została w umowie w walucie obcej. Innymi słowy, bank umówił się z kredytobiorcą na pożyczenie mu określonej kwoty określonej w walucie obcej, ale uruchomiony został w walucie polskiej. Kredytobiorca dokonuje spłaty rat kapitałowo-odsetkowych również w walucie polskiej, po przeliczeniu według kursu wymiany walut na dany dzień (najczęściej dzień spłaty). Kredytobiorca zwraca bankowi sumę nominalną udzielonego kredytu (kapitału) stanowiącą określoną równowartość waluty obcej, w zależności od bieżącego kursu wymiany walut, wraz z odsetkami oraz ewentualnymi innymi opłatami i prowizjami (por. Raport Rzecznika Finansowego, Analiza prawna wybranych postanowień umownych stosowanych przez banki w umowach kredytu indeksowanych do waluty obcej lub denominowanych w walucie obcej zawieranych z konsumentami, Warszawa 2016 r., s. 9). Czym bowiem jest taki kurs w odniesieniu do produktu, jakim jest kredyt denominowany kursem waluty obcej. Tu kurs waluty nie stanowi ceny, po jakiej kredytobiorca kupuje lub sprzedaje walutę od banku, lecz jest miernikiem wartości zobowiązania kredytobiorcy wynikającego z umowy kredytu. Każde odchylenie kursu w porównaniu do kursu opublikowanego przez NBP (jako najbardziej obiektywny wskaźnik rynkowej wartości walut w Polsce) powoduje wzrost lub spadek zobowiązania kredytowego.”
Kredyt indeksowany do CHF
W przypadku kredytu indeksowanego do CHF jest on wypłacany w złotówkach. Należy jednak podkreślić, że wartość kapitału kredytu podlega przeliczeniu na CHF według bieżącego kursu wymiany walut. Innymi słowy, w momencie kiedy dochodzi do wypłaty przez bank środków na konto kredytobiorcy, saldo zadłużenia zostaje przeliczone na walutę obcą zgodnie z kursem kupna.
Mechanizmem indeksacji pozostają objęte również raty kapitałowo-odsetkowe. Wówczas bank w dniu wymagalności dokonuje przeliczenia danej raty w CHF na PLN przy zastosowaniu kursu sprzedaży CHF. Przedmiotowa operacja dokonywana jest zazwyczaj przy wykorzystaniu tabeli kursów obowiązujących w banku będącym kredytodawcą.
W oczywisty sposób zmiany kursów walut w trakcie okresu kredytowania mają wpływ na wysokość zaciągniętego kredytu oraz raty kapitałowo-odsetkowe.
adw. Patryk Skalski